Ooit werd ds. Ledeboer verguisd en vervolgd, beboet en in de gevangenis gezet. Zijn gemeente bleef om hem heen staan. Het is 175 jaar geleden. En nu heeft Benthuizen een Ds. L.G.C. Ledeboergang.
Ooit werd ds. Ledeboer verguisd en vervolgd, beboet en in de gevangenis gezet. Zijn gemeente bleef om hem heen staan. Het is 175 jaar geleden. En nu heeft Benthuizen een Ds. L.G.C. Ledeboergang.
Hoe was het op vrijdag 13 november 1840 in Benthuizen? De predikant was geschorst omdat hij zich niet kon onderwerpen aan onbijbelse regels in het kerkelijk leven. Het bericht zal als een lopend vuurtje zijn rondgegaan in het dorpje en langs de boerderijen en arbeidershuisjes in het omringende polderland.
De spanning moet groot geweest zijn.
Wat zou de dominee nu doen? Dat bleef niet onduidelijk: op zondag 15 november ging hij naar de kerk om Gods Woord te prediken. Toen het hem werd belet, wilde hij geen tumult in het bedehuis. Hij draaide zich om, liep naar buiten, stak de Dorpsstraat over en preekte daar in het huis dat hij nog maar pas had gekocht.
Even verderop, aan diezelfde kant van de straat, werd in 1850 een kerkje gebouwd. En daar komt de gemeente nog steeds bijeen, nadat in 1922 en 1995 een nieuwe kerk in gebruik werd genomen.
Naambord
Tussen de kerk en verenigingsgebouw Ontmoeting loopt een pad, recht op het huis van diaken J. Verheul af. Op de plaats van het verenigingsgebouw was vroeger zijn supermarkt gevestigd. Een naam had het pad tot op heden niet.
De 13e november 2015 viel op een vrijdag, net als 175 jaar geleden. In aanwezigheid van een aantal kerkenraads- en gemeenteleden onthulden twee kinderen uit de gemeente, Justin en Marit Verheul, om 16.00 uur een bordje met een naam: ‘Ds. L.G.C. Ledeboergang.’ Eronder: ‘(1808-1863) Predikant.’
Dat was 175 jaar geleden ondenkbaar geweest, in de tijd dat burgemeester W. van Galen alle moeite deed de vorming van een gemeente door ds. Ledeboer te voorkomen. Hij kon het niet tegenhouden, en het Woord mag hier al vele jaren in vrijheid worden gebracht.
Wie langs het bordje loopt, ziet achter de kerk nóg iets wat de Heere gaf. Daar staat een School met de Bijbel. Ook dat was ondenkbaar toen in 1842 zeven kinderen in een huis les kregen en opeens het voltallige college van burgemeester en wethouders met de veldwachter binnenstapte om er een eind aan te maken...
Herdenkingsdienst
Ds. H.A. van Zetten is de achtste predikant van de gemeente sinds 1840, en de 37e sinds 1574, want zo ver gaat de geschiedenis feitelijk terug. Ds. Ledeboer wilde helemaal geen nieuwe gemeente stichten, hij wilde in het voetspoor van de oude Gereformeerde Kerk gaan, en de meerderheid van zijn kudde volgde hem.
Tijdens de herdenkingsdienst in de avond van de 13e november werd artikel 27 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis voorgelezen, ‘Van de algemene christelijke kerk.’ Ds. Van Zetten bediende het Woord uit Jeremia 14:7-9: ‘Hoewel onze ongerechtigheden tegen ons getuigen, o Heere! doe het om Uws Naams wil (...) wij zijn naar Uw Naam genoemd, verlaat ons niet.’
Deze tekst spreekt van ‘Jeremia’s voorbede in tijden van verval’, en de Benthuizer gemeente werd bepaald bij drie zaken:
- hij eigent de schuld,
- hij verwacht het van God,
- hij volhardt in het gebed.
Namens de classis Gouda sprak de consulent, ds. G.W.S. Mulder. Beide predikanten citeerden treffende dichtregels van ds. Ledeboer.
Prekenbundel
In 1990 en 2005 verscheen een jubileumboek over de geschiedenis van de gemeente in Benthuizen. Ditmaal is een bundel vervaardigd waarin van de acht predikanten uit de achterliggende 175 jaar een preek of meditatie is opgenomen, voorafgegaan door een korte levensschets. Ook is de brochure ‘Ledeboer herdacht’ uit 1938 erin opgenomen.
Na beëindiging van de dienst overhandigde diaken J. Verheul de eerste exemplaren van het boek ”Leer mij Uw Woord verstaan” achtereenvolgens aan M.G. Mulder (namens de kleinkinderen van ds. A. van Stuijvenberg), aan een zoon van ds. C. Vogelaar en aan ds. G.J. van Aalst, ds. A.J. Gunst en ds. A.B. van der Heiden. De weduwe van ds. F. Harinck was verhinderd, omdat ze een operatie onderging. Het boek is een waardige herinnering aan de mijlpaal die mocht worden bereikt.
De bundel “Leer mij Uw Woord verstaan” telt 177 pagina’s en is voor € 15,00 (incl. portokosten) te bestellen of voor € 12,50 af te halen bij koster M. Havenaar (naast de Ledeboergang), tel. 079-3315823, e-mail rieshavenaar@kpnmail.nl.
Het boek uit 2005 waarin de geschiedenis van de gemeente is beschreven, is daar ook nog verkrijgbaar, voor € 7,50.
L. Vogelaar,
Scherpenzeel