Kerkelijk Jaaroverzicht 2022

Dit jaaroverzicht kunnen we volschrijven met een ellenlange lijst van thema’s waarover maatschappelijk en kerkelijk grote bezorgdheid over bestaat. Zeker het afgelopen jaar kwamen er buitengewoon veel zorgwekkende zaken langs. Een van de regeringsleiders zei eerder deze maand: ‘Wat is er ongelooflijk veel gebeurd’.
Wereldwijd maar ook in eigen land voltrekt zich een morele en geestelijke crisis. De onverdraagzaamheid is huizenhoog. De spanning tussen bevolkingsgroepen neemt hand over hand toe. De aarde is vervuld van twist en wrevel. En dat gaat de kerken niet voorbij. Helaas.

Waar gaan we het over hebben? Over zorgen en noden? Die zijn er volop. Noem de slepende oorlog in Oekraïne met al zo ontzettend veel slachtoffers. Het gaat knellen in de wereld. Het was al angstig sinds Genesis 3, maar het wordt steeds erger. Sinds Abel vloeit er een stroom van bloed. Er is sprake van toenemende internationale spanningen. Er zijn ook zorgen over het klimaat, over de energieprijzen, over de stikstofcrisis met alle gevolgen van dien voor de agrarische sector. Er zijn geen woningen genoeg. Opeens is er vreemd genoeg overal tekort aan personeel. Veel gezinnen kennen financiële zorgen en worden in hun bestaansrecht bedreigd. Op prinsjesdag werd de koning uitgejouwd. Zijn dochter kan in Amsterdam niet eens normaal aan haar studie beginnen. In de Tweede Kamer lijkt onderhand het laatste restje fatsoen verdwenen te zijn. Her en daar gaat een vieze beerput van misbruik en grensoverschrijdend gedrag open. Wat een wildernis. Enzovoort enzovoort.
De oordelen liggen voor de deur, op ieders drempel. Alles lijkt van zijn plaats. De kerk is in veel gevallen een vervallen Jakobshut geworden, vol verdeeldheid, gekrakeel, twist en verwijdering. En met de kerkelijke eenheid wil het ook maar niet vlotten. Geen enkele kerk hoeft naar een andere te kijken.
Maar, laten we de klaagmuur niet al te hoog optrekken, want God regeert! En er zijn ook zegeningen. Het nieuwe kabinet wilde toch geen wijziging aanbrengen in het grondwetsartikel waarin de vrijheid van onderwijs is verankerd, met daarbij wel de erkenning dat de school een veilige plaats moet zijn voor iedere leerling.
Er waren meer zegeningen. De Bremense predikant ds. O. Latzel werd vrijgesproken van volksopruiing. Eerder al ging de Finse politicus Päivi Räsänen vrijuit. In Nederland zag het gerechtshof geen aanleiding om een rechtszaak tegen de oudgereformeerde ds. A. Kort te beginnen. Christenen in veel landen hadden met spanning naar deze gerechtelijke uitspraken uitgezien. Dit zullen niet de laatste rechtszaken over dit onderwerp zijn, maar op dit moment mogen we hier dankbaar voor zijn. Geloofd zij God om deze dingen.

En toch overheerst overal bange vrees. De samenleving lijkt niet meer tot rust te kunnen komen, omdat de mensen de rust niet kennen, en de vrede niet die alle verstand te boven gaat.
Soms houdt de wereld de adem in. Begin oktober zei de Amerikaanse president Biden dat een wereldwijde kernramp dichterbij was dan ooit. En toen viel het woord Armageddon. Dat is een Bijbels begrip. Volgens het boek Openbaring is het de plaats waar in de eindtijd de aardse machthebbers voor de laatste strijd worden bijeengebracht ‘in de plaats welke in het Hebreeuws genaamd wordt Armagéddon’ (Openb. 16:16). De wereld kent de term ook, als aanduiding voor een allesomvattende apocalytische ramp. Hoe dit alles zal zijn, wij zijn van gisteren en weten het niet. Maar Hij Die Zijn stoel op sterren sticht en grondvest op de wolken, Hij zal het laatste woord hebben. Er komt een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, waarop gerechtigheid wonen zal. Daar zal God de tranen van de ogen afwissen, daar zal geen dood meer zijn, noch rouw, noch gekrijt, noch moeite, ‘want de eerste dingen zijn weggegaan’.   

IN MEMORIAM

Het eerste bericht van overlijden in De Saambinder was dat van mevrouw H. Karels-Maris (88), de echtgenote van onze emeritus predikant ds. J. Karels te Rijssen. Op het rouwbericht stond de tekst uit Psalm 73 vers 23a: ‘Ik zal dan geduriglijk bij U zijn’.

Op maandag 24 januari overleed ds. G. Mouw (79). Zijn zoon, ds. W. Mouw, schreef in het In Memoriam in De Saambinder (3 februari) dat zijn vader was ingegaan in de rust die er overblijft voor het volk van God. ‘Vertroost zijn we achtergebleven. Tegelijk zijn we veel in hem verloren, als gezin en gemeenten’.

Op 12 februari overleed onze oude vriend J.J. Verhage in de leeftijd van 89 jaar. Hij had zich bijzonder ingezet voor de Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs. Ook denken we met veel waardering aan zijn jarenlange medewerking als redactieseceretaris van het kerkelijk weekblad De Saambinder.

Op 18 maart overleed mevrouw H. Baaijens-Kersseboom, sinds 2007 weduwe van ds. J. Baaijens. Ze mocht de gezegende leeftijd van 95 jaar bereiken. In De Saambinder schreef haar schoonzoon, ds. G.J. van Aalst: ‘Wij treuren, maar niet als degenen die geen hoop hebben’.

Op zondagmorgen 26 juni overleed de emeritus predikant ds. A.J. Gunst. Toen was voor hem de pelgrimsreis ten einde. Ds. S. Maljaars schreef in het In Memoriam in De Saambinder (30 juni): ‘Aan het begin van de rustdag mocht hij ingaan in de rust die er overblijft voor het volk van God. Een pelgrim kwam thuis’.

Op zaterdag 30 juli overleed na een bewogen leven ds. C. Neele, in de leeftijd van 60 jaar. In het In Memoriam in De Saambinder (11 augustus) schreef ds. D. de Wit: Wij staren hem na, onze lieve vriend is hier niet meer. De genade die in Christus is, was hem genoeg en de kracht van Christus is in zijn zwakheid volbracht’.

In zorgcentrum Nebo overleed op 3 december mevrouw C. Verweij-Pronk (89), de echtgenote van ds. J.W. Verweij. Ds. Van Aalst schreef in het In Memoriam in De Saambinder: ‘De Heere moge kennelijk Zijn ondersteunende en vertroostende genade in Christus Jezus doen blijken’.    

In 2022 overleden de predikanten: ds. G. Mouw, ds. A.J. Gunst en ds. C. Neele.

GENERALE SYNODE
De Generale Synode van ons kerkverband kwam dit jaar weer bijeen, op 14 en 15 september en 12 en 13 oktober. Deze breedste kerkelijke vergadering werd voor de tweede maal voorgezeten door ds. P. Mulder. De God aller genade schenke de afgevaardigde broeders kracht, voorzichtigheid en wijsheid om het goede voor Jeruzalem te mogen zoeken. In het jaar 2023 zal de synode ook bijeenkomen op 15 en 16 februari.

HOOFDREDACTIE DE SAAMBINDER
Tijdens de synodedag van 15 september werd ds. B. Labee gekozen als hoofdredacteur van De Saambinder. Met ingang van 1 januari neemt hij de plaats in van ds. G.J. van Aalst, die vanaf 2009 hoofdredacteur is geweest. In een artikel in De Saambinder van 22 september wenste de scheidende hoofdredacteur zijn opvolger de nabijheid des Heeren toe: ‘Dat onze broeder maar kennelijk door de Heere bekwaam en getrouw gemaakt zal worden om vanaf de nieuwe jaargang als eerstverantwoordelijke leiding te geven aan ons kerkelijk weekblad’. Na de verkiezing zongen de synodeleden ds. Labee staande toe: ‘Dat ’s Heeren zegen op u daal’’.
Op 2 december namen deputaten en redacteuren afscheid van ds. Van Aalst als hoofdredacteur. Gelijktijdig werd afscheid genomen van B. Agteresch, die sinds 1999 secretaris was van het deputaatschap ter behartiging van de belangen van De Saambinder.

PASTORIEZORGEN
Ook in pastorieën kunnen zorgen en noden zijn. Predikanten zijn ook maar kwetsbare mensen. In meerdere pastorieën waren zorgen over de gezondheid van predikanten of van hun echtgenoten. Niet alles hoeft vermeld te worden en niet iedereen waardeert het om genoemd te worden. Het is wel ons uitzien of allen die in zorg of moeite verkeren (of verkeerden) zich geborgen mogen weten door de God aller genade.  

JUBILEA

De Vrouwenbond Gereformeerde Gemeenten herdacht dit jaar dat ze 75 jaar bestond.

Op 25 augustus herdacht ds. C.J. Meeuse dat hij 40 jaar predikant was. Dat werd herdacht tijdens een dienst in zijn eerste gemeente Rotterdam-Zuid (nu Barendrecht).

Op 31 augustus was het 45 jaar geleden dat ds. C. Vogelaar door zijn vader, ds. L. Vogelaar, in Genemuiden bevestigd werd tot predikant.

Ds. R. Kattenberg herdacht in september dat hij in Lelystad 45 jaar geleden werd bevestigd in het ambt van predikant.

Op 26 september was het 60 jaar geleden dat ds. C. Harinck werd bevestigd tot predikant. Daarmee is hij tot nu toe de enige predikant die de mijlpaal van 60 jaar heeft mogen bereiken.

De predikanten C.J. Meeuse, C. Vogelaar, R. Kattenberg en C. Harinck beleefden een jubileum.

Verschillende gemeenten herdachten het afgelopen een jubileum. Rotterdam-Alexanderpolder bestond in januari 50 jaar. Herkingen bestond in juni 150 jaar. ’s-Gravenzande in juli 75 jaar, Naaldwijk bestond in juli 75 jaar. In augustus herdacht Aalst het 100-jarig bestaan. De gemeente te Oude Tonge herdacht het 75-jarig bestaan. De gemeente in Nisse bestond in december 100 jaar. De gemeente in Oostburg bestond in december 40 jaar.

BEROEPINGSWERK

Ds. H. Hofman te Kalamazoo (VS) nam het beroep aan van Grand Rapids-Beckwith Avenue (VS).

Op nieuwjaarsmorgen nam ds. G. Hoogerland afscheid van Rotterdam-IJsselmonde. Hij ging naar Kruiningen.

Op 23 februari werd ds. M. Joosse als herder en leraar verbonden aan de gemeente van Barendrecht.

Ds. J.B. Huisman ging dit jaar van Ermelo, zijn eerste gemeente, naar Ede.

Ds. C.A. van Dieren, predikant te Rijssen-Noord, nam het beroep van Uddel aan.

De nieuwe gemeente in Kesteren ontving ds. D. de Wit als haar eerste predikant.

Kandidaat J.R. Slingerland te Grand Rapids nam het beroep aan van Corsica (VS).

Ds. M.T. Al-Chalabi nam het beroep aan van Hilversum. Deze gemeente (zie afbeelding hierboven) kreeg voor het eerst in haar 90-jarige geschiedenis een eigen herder en leraar.

De gemeente te Waardenburg kreeg in ds. G. Pater weer een eigen predikant.

Ds. G.P. van Nieuw Amerongen nam in september een beroep aan naar Nijkerk en hoopt op 11 januari aan deze gemeente te worden verbonden.

Ds. J.B. Zippro nam het beroep van Zoetermeer aan. Ook hij doet intreden op 11 januari a.s.

In december nam ds. J. de Kok het beroep aan naar Sint Annaland. Deze gemeente krijgt sinds de instituering in 1854 haar eerste predikant.

Tien dagen later nam ds. H. van der Heiden uit Wageningen het beroep aan naar Capelle aan den IJssel - Middelwatering.

Ook ds. J.M.D. de Heer nam recent, na ruim 18 jaar Middelburg, een beroep aan, naar Rotterdam-IJsselmonde.

Op de dag waarop dit artikel werd geplaatst nam ds. H. de Leeuw (Franklin Lakes, USA) het beroep aan van de gemeente Brant County (Canada), die daarmee voor het eerst sinds de instituering in 1975 een predikant ontvangt.

Op donderdag 7 juli heeft de classis Rijssen ‘met groot leedwezen’ voor alle betrokkenen het ingrijpende besluit moeten nemen om ds. A.A. Brugge los te maken van de gemeente in Doetinchem. Het besluit hield in dat ds. Brugge beroepbaar werd gesteld. Inmiddels mocht hij het beroep van Tricht-Geldermalsen aannemen, waar hij op 23 november zijn intrede deed.

CURATORIUM
Het curatorium van de Theologische School liet in mei twee personen toe tot de opleiding tot dienaar van het Goddelijke Woord, te weten: K.L. Blok uit ’s-Gravenpolder en D. de Jong uit Nieuw-Vennep.
In juni werden twee kandidaten beroepbaar gesteld, M. Boersma en M.G. van Middendorp. De weg van Boersma leidde naar Middelburg-Zuid, die van Van Middendorp naar Leerdam.
Alle overige studenten gingen over naar een volgend leerjaar. 

EMERITAAT
Ds. W.J. Karels ging met emeritaat. Op 20 april nam hij afscheid van zijn gemeente Hardinxveld-Giessendam.
Ds. G.J. van Aalst ging met emeritaat. Op zondag 4 september nam hij afscheid van Klaaswaal.

ZENDING
In 2022 was het zestig jaar geleden dat de eerste zendingswerkers door Zending Gereformeerde Gemeenten werden uitgezonden. 
Op 2 februari overleed G. Nieuwenhuis. Van 1972 tot 2006 was hij aan Zending Gereformeerde Gemeenten verbonden geweest, eerst als uitgezondene naar Nigeria, later als algemeen secretaris.
In Quevedo (Ecuador) werd op zondag 6 februari Dani Alava aangesteld als evangelist in de gemeente El Camino. In Guayaquil werd op 13 februari de gemeente El Amparo geïnstitueerd. Jorge Chancay is bevestigd tot predikant. Het waren belangrijke gebeurtenissen op weg naar een zelfstandige kerk.
Op 21 februari is Wyneke van Horssen vanuit Rotterdam-Zuidwijk als zendingswerker uitgezonden naar Cambodja.
In de zendingsgemeente in Boké (Guinee) bediende ds. J.B. Zippro op zondag 27 februari de Heilige Doop aan zes volwassenen en een kind. Na de doop werd het Heilig Avondmaal gehouden.
ZGG benoemde in maart Maurice Heijboer te Moerkapelle als evangelist voor Ecuador.
Op 5 april vond in Utrecht de uitzenddienst van de familie Kardol plaats. Jos Kardol gaat als evangelist werken in het dorp Garama (Guinee).
Op 24 augustus is op Papoea de volledig vertaalde en gedrukte Una Bijbel officieel overhandigd aan de bevolking.
Op 11 oktober is de familie Baan vanuit Opheusden uitgezonden naar Guinee. Maarten Baan gaat daar als evangelist werken.
Op 25 oktober werd vanuit Elspeet de familie Hout uitgezonden. Peter Hout is benoemd als evangelist in Albanië.
ZGG benoemde in november Harrie den Otter te Scharendijke als evangelist voor Cambodja.

EVANGELISATIE
De classicale evangelisatiecommissie In de Gouwstraat benoemde M. Rozema uit Hendrik-Ido-Ambacht als evangelist voor de evangelisatiepost in Oud-Charlois in Rotterdam. Rozema begon in november met zijn werk.
In Merksem (België) werd op zaterdag 21 mei de verbouwde evangelisatiepost De Bron in gebruik genomen.
Op 10 december kon de verbouwde en uitgebreide winkel met activiteitencentrum (‘Bij de tijd’) in het centrum van Emmen in gebruik worden genomen.

GEBOUWEN

De gemeente in Ouddorp (zie boven) heeft dit jaar het kerkgebouw verbouwd en uitgebreid. Er zijn nu 350 zitplaatsen. Van de gelegenheid is gebruik gemaakt om groot onderhoud te plegen.

In Veen werd in oktober de eerste steen gelegd voor het nieuwe kerkgebouw aan de Mussentiend. Als de bouw naar wens verloopt, zal de kerk tegen de zomer klaar zijn

In Yerseke is in februari de eerste paal geslagen voor de nieuwe kerk aan de Steeweg. Daar komen ook een nieuwe pastorie en een parkeerplaats voor ruim 350 auto’s. De kerk moet plaats gaan bieden aan 2000 kerkgangers, met de mogelijkheid van uitbreiding tot 2400 zitplaatsen.

De gemeente in Nieuwdorp is een nieuwe kerk aan het bouwen. De kerk wordt gebouwd op de plaats van het oude kerkgebouw en gaat 350 zitplaatsen plus 50 reserveplaatsen tellen.

In Nunspeet had de gemeente, vooral vanwege de vele activiteiten die vaak gelijktijdig plaatsvinden, een tekort aan zalen. Op een stuk grond, dat achter de kerk kon worden aangekocht, worden nieuwe zalen gerealiseerd. Ook is er grond aangekocht voor extra parkeergelegenheid.

In Kootwijkerbroek zal het kerkgebouw worden uitgebreid. De kerk, die nu 1800 zitplaatsen telt, krijgt er ruim 300 bij, zowel op de begane grond als op de galerij. Ook wordt er groot onderhoud verricht.

De gemeente in Leerdam heeft een kantoorpand met parkeerterrein tegenover het kerkgebouw aangekocht. Het pand wordt gereed gemaakt voor het houden van catechisaties en verenigingsavonden en voor de creche tijdens de zondagse diensten.

In Hardinxveld-Giessendam is de Eben Haëzerkerk gerenoveerd en verduurzaamd. Het gehele gebouw is nu voorzien van vloerverwarming. Een deel van het dak is vernieuwd en het buitenterrein is opgeknapt. Er moet nog een besluit worden genomen over wat te doen met het orgel uit 1930, nieuwbouw of restauratie.

De gemeente in Dordrecht heeft een inloophuis gerealiseerd in de achter de kerk gelegen pastorie. Daar wordt op twee dagdelen in de week een koffie-inloop voor de wijk gehouden.

In Westzaan is groot onderhoud verricht aan de Noorder Vermaning, zoals de officiële naam van het kerkgebouw luidt. De naast de kerk gelegen monumentale kosterswoning is grotendeels opnieuw opgetrokken.

TEN SLOTTE  

Het jaar heeft een eind genomen. Er was veel om op terug te zien. Er was rouw en droefheid bij velen. Maar de Heere heeft trouw gezorgd, ondanks alles van ons. Wij hebben het er slecht afgebracht, maar Hij was barmhartig en lankmoedig en groot van goedertierenheid.
Het jaar heeft nu zijn loop volbracht. De gedaante van de wereld is veranderd. Weinig bleef zoals het was. De afval is groter dan ooit. De fundamenten wankelen. Maar Hij Die trouwe houdt en eeuwig leeft, zal niet laten varen wat Zijn hand begon. Hem nu, de Koning der eeuwen, de alleen wijze God, zij al eer en heerlijkheid in alle eeuwigheid.

Auteur: J. van 't Hul

Bron: De Saambinder