Op zondag 20 mei 2018 herdenkt de gemeente Kruiningen dat zij 75 jaar geleden is geïnstitueerd. Na een lange periode die daaraan vooraf ging (vanaf 1875) werd Kruiningen een zelfstandige gemeente in 1943.
Al in het begin van de jaren ’70 van de 19e eeuw zijn er verschillende inwoners van Kruiningen die zich kerkelijk aansluiten bij ’s Gravenpolder. Deze afstand is best vrij groot en daarom wordt er een afdeling in Kruiningen opgericht. Eerst komt men in schuren bijeen en later in een woonhuis. Er is niet echt een geordend kerkelijk leven en na verloop van tijd zijn er ook geen predikanten meer die voor kunnen gaan. Daarom zoekt men in 1931 aansluiting bij de Gereformeerde Gemeenten. Kruiningen wordt een afdeling van Yerseke en 90 (doop)leden worden in deze gemeente ingeschreven. Op zondag 6 december 1931 komt men voor de eerste keer als afdeling bijeen.
De nieuwe afdeling heeft nog geen goed functionerend kerkgebouw en daarom besluit men om een nieuwe kerk te gaan bouwen. Voortvarend wordt dit werk ter hand genomen want reeds op 12 augustus 1932 wordt deze in gebruik genomen door ds. M. Hofman met een preek uit Petrus 2: 4-5. De kerk krijgt ongeveer 300 zitplaatsen.
Na ruim 11 jaar wordt de afdeling zelfstandig. Op 20 mei 1943, midden in de oorlogsjaren, gaat ds. A. van Stuijvenberg voor in een dienst waarin de gemeente wordt geïnstitueerd. Niet lang daarna, in 1944, wordt de bevolking van Kruiningen geëvacueerd omdat Kruiningen rustplaats van de Duitsers wordt. De gemeenteleden kerken dan onder meer in Waarde en Krabbendijke.
In 1947 wordt er een orgel in het kerkgebouw geplaatst. Niet veel later breek het “rampjaar” aan (1953). Op 1 februari, tijdens de watersnoodramp, komen 16 (doop)leden om in de golven. Bijna 1000 woningen gaan verloren of hebben schade. Diverse gezinnen van de gemeente vinden hun tijdelijk onderkomen in Yerseke, Kapelle en Goes.
De kerkelijke verwikkelingen van 1953 gaan aan de gemeente vrijwel voorbij. Helaas besluit een tiental leden in 1956 alsnog over te gaan naar de Gereformeerde Gemeente in Nederland.
Intussen groeit de gemeente gestaag door: van 337 (doop)leden in 1950 naar 561 (doop)leden in 1975. In verband met deze groei wordt in 1976 besloten om een nieuwe kerk ta gaan bouwen. Het bestaande kerkgebouw wordt dan omgebouwd tot vergaderzalen en consistorie. Op 20 november 1977 komt men voor de eerste maal in het nieuwe kerkgebouw bijeen. En pas 5 maanden later wordt het gebouw officieel in gebruik genomen tijdens een kerkdienst waar ds. Chr. van der Poel uit Yerseke in voor gaat. Als orgel gaat in dit nieuwe gebouw een elektronisch “Johannes” fungeren.
Dan breekt het jaar 1980 aan. De gemeente krijgt op 6 maart van dat jaar voor de eerste maal een eigen predikant in de persoon van ds. W. Hage uit Rotterdam-West. Zijn vriend, ds. van der Poel, mag hem in de middagdienst bevestigen. Zes jaar zal de periode in Kruiningen duren. Daarna vertrekt de predikant naar de jonge gemeente De Valk – Wekerom. Maar wanneer in de zomer van 1989 (dus na drie jaar) opnieuw een beroep wordt uitgebracht op ds. Hage ontvangt hij de vrijmoedigheid om dit beroep weer aan te nemen en keert hij terug naar Zeeland. De preikant is dan inmiddels 77 (!!) jaar. Dit keer dient hij de gemeente ruim vijf jaar. Vanwege gezondheidsredenen gaat ds. Hage op 9 januari 1995 met emeritaat. Een korte periode mag de predikant nog hulpdiensten verrichten in de gemeente. Op 8 mei 2003 overlijdt ds. Hage in de leeftijd van 91 jaar.
Inmiddels is aan de groei van de gemeente geen einde gekomen. Het tegendeel is waar. In 1995 zijn er 823 (doop)leden. In 20 jaar tijd zijn er bijna 300 (doop)leden bij gekomen. Daarom valt het besluit om het kerkgebouw uit te breiden. Dat vindt plaats in 1996, er komen 234 zitplaatsen bij.Tien jaar later wordt het gebouw nogmaals uitgebreid met een vergaderzaal, die ook bij de kerkzaal kan worden getrokken.
In datzelfde jaar (2006) wordt er in het najaar een beroep uitgebracht op ds. G. Hoogerland te Drachten, die dit beroep aanneemt. In de drie jaren daarvoor ging ds. J. Karens nog regelmatig voor in de gemeente, die zich als emerituspredikant in Kruiningen had gevestigd. Maar tot grote blijdschap van de gemeente mag men nu weer een eigen predikant ontvangen. De 54-jarige predikant was in Drachten aan zijn eerste gemeente verbonden. In zijn tweede gemeente wordt hij op 10 januari 2007 bevestigd tot predikant door ds. J.W. Verweij. Een periode die ongeveer 5,5 jaar zou duren. Op 27 juni 2012 neemt ds. Hoogerland weer afscheid van Kruiningen vanwege vertrek naar Stolwijk.
Echter, de vacante periode zou niet lang duren. Het 6e beroep dat Kruiningen uitbrengt, op ds. G. Bredeweg te Barneveld-Zuid, mag door hem worden aangenomen. Op 29 januari 2014 wordt ds. Bredeweg als predikant aan Kruiningen verbonden in een dienst die wordt geleid door ds. C. van Krimpen te Yerseke.
Ook in het kerkelijk leven breken soms tijden aan dat donkere wolken zich samenpakken boven een gemeente. Helaas heeft Kruiningen dit moeten ondervinden in de periode dat ds. Bredeweg aan de gemeente was verbonden. Aan het einde van het jaar 2016 ontstond er in de gemeente een conflict waarbij ds. Bredeweg en een ambtsdrager uit de gemeente betrokken waren. Dit ging de gemeenteleden uiteraard niet voorbij. Zelfs de wereldlijke rechter moest een uitspraak doen in dit conflict. Uiteindelijk leidde dit tot het feit dat ds. Bredeweg op maandag 13 november 2017 de Gereformeerde Gemeenten heeft verlaten en dus ook geen predikant meer kon zijn van Kruiningen. Bij zijn vertrek ging een deel van de gemeente met hem mee naar de ontstane Vrije Gereformeerde Gemeenten.
En nu, zo kort daarna, het jubileum van “75 jaar Kruiningen”. Naast vreugde dat dit mag worden herdacht ook droefheid over de dingen die zijn gepasseerd. De oud predikant van de gemeente, ds. Hoogerland, schreef onder andere:
Toen Jeremia zijn Klaagliederen schreef, zat hij bij de puinhopen van Jeruzalem. Hij wees geen schuldigen aan, maar weende over de breuk en de verwoesting. Jeremia heeft geen tempel gebouwd op een andere plaats. Ik ben ervan overtuigd, dat dat ook nooit Gods wil kan zijn. Kerkscheuring is zonde, al kan die onvermijdelijk zijn als het gaat over de waarheid van Gods Woord. Dat is hier echter niet in het geding. In Kruiningen mag de aloude waarheid voluit gebracht worden.
Dat de “aloude waarheid” nog lange tijd mag klinken aan de Hansweertsestraatweg in Kruiningen.