Op 20 juni is het 75 jaar geleden dat de gemeente Stolwijk werd geïnstitueerd. Dat gebeurde door ds. A. de Blois, nadat de afdeling Stolwijk inmiddels 116 leden had, de financiële problemen waren opgelost en men zelf in de ambten kon voorzien.
Echter, de geschiedenis van Stolwijk begon al 13 jaar eerder. In 1930 waren er enkele leden van Gouda, woonachtig in Stolwijk, die zich bij de kerkenraad meldden met het verzoek om in hun woonplaats samenkomsten te mogen gaan beleggen. Met name voor de gezinnen met kleine kinderen vond men de afstand Stolwijk – Gouda te groot om te overbruggen.
De kerkenraad van Gouda vond het verzoek niet onredelijk en wilde haar medewerking verlenen. Er werd zelfs geld beschikbaar gesteld om in Stolwijk een gebouw te kunnen inrichten. Op dinsdag 25 februari 1930 komt men voor de eerste keer bij elkaar onder leiding van ds. R. Kok, die preekte over het teken van Jona (Mattheüs 12: 39).
Al snel worden er iedere zondag twee diensten belegd waarbij ouderling I. de Jong uit Berkenwoude iedere morgen de (lees)dienst leidt. ’s Avonds gaat bij toerbeurt steeds iemand anders voor.
In 1934 wordt het verzoek besproken om de afdeling Stolwijk een zelfstandige gemeente te maken. Maar de classis Rotterdam acht de tijd nog niet rijp om dit te honoreren. Men is van mening dat het ledenaantal van Stolwijk nog niet groot genoeg is en bovendien is er een groot tekort aan predikanten. Mogelijk speelt ook de financiële situatie een rol.
Van de oorlogsjaren heeft men in Stolwijk weinig last. Het enige dat moet worden aangepast is de tijd van de avonddienst. Deze wordt verzet naar de middag vanwege de spertijd. Midden in de oorlog, op 18 februari 1943, wordt er weer een ledenvergadering belegd. Onderwerp van gesprek is het verzelfstandigen van de gemeente. Dit keer levert het voorstel geen probleem op en 4 maanden later wordt de gemeente geïnstitueerd.
Begin jaren ’50 ontstaan er spanningen in de gemeente. Een ouderling is het niet eens met dr. C. Steenblok en legt zijn ambt neer. Dit heeft tot gevolg dat verschillende gezinnen de gemeente gaan verlaten. Maar de spanningen rondom dr. Steenblok nemen niet af en op 24 juni 1953 is de scheuring een feit. Twee groepen van elk circa 40 (doop)leden blijven er over. Voor de gezinnen die de Gereformeerde Gemeente trouw blijven betekent de scheuring een zoektocht naar een ander (kerk)gebouw. Deze wordt gevonden in het naburige Berkenwoude. De situatie in dit dorp was precies hetzelfde als in Stolwijk en daarom besluit men gezamenlijk op te trekken. De christelijke school in Berkenwoude mag worden gebruikt als plaats van samenkomst van beide gemeenten. Niet veel later gaat de gemeente Stolwijk toch weer terug naar het dorp waar men altijd samen kwam. Een deel van een oude sigarenfabriek gaat dienen als kerkgebouw.
Halverwege de jaren ’60 valt het besluit om een nieuwe kerk te gaan bouwen. Het huidige gebouw wordt te slecht en het aantal kerkgangers neemt toe. Op 14 januari 1965 neemt ds. C. Molenaar de kerk in gebruik met een preek over Psalm 87: 2. Voor de begeleiding van de samenzang is een tweedehands orgel aangeschaft wat in 1976 wordt vervangen door een Heijligers-orgel.
Het kerkje uit 1965 (met 100 zitplaatsen) is geen lang leven beschoren. Al na 13 jaar moet het worden afgebroken en verrijst er een groter gebouw (met 220 zitplaatsen). Ds. M.J. van Gelder neemt het op 13 februari 1979 in gebruik.
In de loop van de jaren wordt regelmatig het beroepingswerk opgepakt. In de eerste jaren van de gemeente slechts “mondjesmaat” (kand. L. Rijksen in 1944, kand. H. van Gilst in 1950 en kand. A.M. den Boer in 1968). Maar vanaf 1968 gaat er enkele keren per jaar een beroepsbrief naar een van de predikanten of kandidaten (met uitzondering van de jaren 1975 – 1981). Wanneer in juni 1988 kandidaat C.A. van Dieren beroepbaar is en op hem het 30e beroep wordt uitgebracht mag dit tot verwondering en blijdschap van de gemeente worden aangenomen. Hij wordt per 5 oktober 1988 de eerste predikant van Stolwijk.
Al snel zorgt dit feit ervoor dat het aantal zitplaatsen in de gemeente te weinig is. In 1990 valt het besluit om het kerkgebouw uit te breiden. Op 21 december 1991 neemt ds. van Dieren het vergrote kerkgebouw in gebruik. Ook het orgel is vernieuwd: er wordt nu gezongen bij een nieuw Monarke-orgel.
Omdat in de naburige gemeente Oudewater het ledenaantal behoorlijk terug loopt wordt deze in het najaar van 2000 opgeheven en samengevoegd met Stolwijk.
Tijdens de periode van ds. van Dieren in Stolwijk wordt er behoorlijk aan de predikant “getrokken” door gemeenten die hem ook graag als predikant zien. Na zo’n 12 jaar en 190 beroepen brengt ook Rijssen-Noord een beroep uit op de predikant dat door hem wordt aangenomen.
Een vacante periode van 6,5 jaar breekt aan voor de gemeente. In 2007 wordt een beroep op kand. A.J. de Waard uitgebracht en leidt voor hem de weg naar Stolwijk. Op 18 september van dat jaar wordt hij er door ds. L. Blok bevestigd tot herder en leraar. Het wordt een bewogen periode voor de nieuwe predikant. Grote zorgen ontstaan er over zijn gezondheid en vanwege spanningen tussen kerkenraad en predikant wordt hij losgemaakt van de gemeente en door de classis Gouda beroepbaar gesteld. Niet veel later wordt hij predikant te Utrecht.
Het duurt slechts twee jaar voordat de volgende predikant zijn intrede mag doen in Stolwijk. Ds. G. Hoogerland van Kruiningen neemt in het voorjaar van 2012 het beroep van de gemeente aan en wordt er op 4 juli van dat jaar bevestigd tot predikant.
In zijn periode groeit de gemeente weer en is uitbreiding van het kerkgebouw noodzakelijk. Dit gebeurde tussen mei en oktober 2014. Tussen het kerkgebouw en de zaalruimten aan de Tentweg is een nieuwe, ruimere hal gekomen. De voormalige hal is bij de kerkzaal gevoegd, waarmee er ongeveer zestig extra zitplaatsen zijn gerealiseerd. Op 24 oktober 2014 wordt het vernieuwde kerkgebouw in gebruik genomen.
Op 8 januari 2018 ontvangt ds. Hoogerland een beroep uit de kleine gemeente Rotterdam-IJsselmonde, die al ruim 66 jaar vacant was. Tot verwondering van velen neemt hij dit beroep aan. Daarmee raakt de gemeente Stolwijk op 24 april 2018 haar 3e predikant kwijt en is zij herderloos. Maar niet als schapen zonder Herder. De Opperherder blijft en waakt over de gemeente zoals Hij dat ook deed in de achterliggende 75 jaar.