Terugblik op het kerkelijk leven in 2018

Het kloppende hart

Bewust willen we daarom beginnen met het schijnbaar heel gewone, het kleine en niet-opzienbarende in ons kerkelijk leven. De taken en posten, waar eigenlijk toch het há rt der gemeenten klopt: de plaatselijke gemeente, de gewone ambtsdrager, zijn opofferingsgezinde thuisfront, de trouwe koster, de onmisbare vrijwilliger, de leidinggevende binnen welke vereniging dan ook. En met name de zuchter voor het welzijn van Sion, het eenvoudige volk des Heeren. Laat bij alle kerkelijke activiteiten en organisatiestructuren toch bedacht worden, dat hier het hart der gemeenten klopt. Niet de professionals - hoezeer we die inbreng waarderen en nodig hebben - maar de vrijwilliger, ambtelijk en niet ambtelijk, die bereid is om zich keer op keer geheel belangeloos in te zetten voor de dienst des Heeren. Vrijwilligerswerk in de meest zuivere vorm! Daarvoor moeten we oog blijven hebben. Dat kunnen we niet genoeg waarderen. Dit werk mocht in het afgelopen jaar zijn voortgang hebben. Er vielen daar ook pijnlijk lege plaatsen. Maar wonderlijk, hoe de Heere er weer in voorzag. Soms opmerkelijk, in de weg van totale onmogelijkheden. Waarbij wij niet wisten, hoe het moest. Maar het ware werk des Heeren wordt toch altijd gekenmerkt door de weg van afbraak, té gen de berekening en zeker de verdiensten van ons in? Opdat er werkelijk sprake zal zijn van het vé rvullen van lege plaatsen. En niet slechts aanvullen. Want dat laatste kunnen wij wel. Maar vervullen in Gods gunst, dat is eenzijdig Zijn werk. Dat blijkt eenvoudig uit de vruchten! In de ootmoedige benodiging van Hem, Die niet gekomen is om gediend te worden, maar om Zelf te dienen en Zijn ziel te geven tot een rantsoen voor velen. Want het gaat toch in alles om de kerk van deze Christus...!

Liefdedienst

Wanneer je je ogen de kost geeft en je oren openzet, zijn er zaken die opvallen. Waarom moeten we zo zuinig zijn op onze vrijwilligers, ambtelijk en niet ambtelijk? Omdat het blijkt, dat het steeds moeilijker wordt om daarin te voorzien. Beslist zonder een waardeoordeel daarover uit te spreken stel ik dat slechts vast. Het komen tot het ambt, het blijven in het ambt, het zich inzetten voor de gemeente voor bepaalde taken: het verloopt moeizamer! De enorme druk van de tijd(geest) doet zich gelden, op het gezinsleven, op de gezondheid zelfs. Er moeten keuzes gemaakt worden, dat besef ik goed. Er is er maar Eé n aan Wie we daarvoor verantwoording moeten afleggen, laat dat helder zijn. Maar het feit moet wel met pijn vastgesteld worden. De persoonlijke en gezamenlijke bezinning hierop blijkt noodzakelijk. Want de Heere heeft tenslotte alleen vrijwilligers nodig in Zijn dienst, met hart en ziel dienend. Het gaat om Zijn liefdedienst, niet omdat het moet, maar omdat het má g. &lsquo Eé n ding heb ik van de Heere begeerd, dat zal ik zoeken dat ik al de dagen mijns levens mocht wonen in het huis des Heeren, om de liefelijkheid des Heeren te aanschouwen en te onderzoeken in Zijn tempel (Psalm 27:4)&rsquo . Dat dé ze levenskeus maar zou blijken, welke plaats we in het kerkelijke leven ook innemen. Want het is en blijft een liefdedienst, die onze inzet en offers dubbel waardig is. Een liefdedienst, met alle zorgen die er in deze tijd ook aan verbonden zijn. Een liefdedienst, waar mijn hart ligt. Dan vallen mensen en teleurstellende omstandigheden helemaal weg. Dan houden we de Heere alleen over!

Generale synode van Dordrecht 1618-1619

Het bijna verstreken jaar 2018 is het jaar waarin het 400 jaar geleden is dat de generale synode te Dordrecht werd gehouden. Deze landelijke kerkvergadering duurde van 13 november 1618 tot 29 mei 1619. Op allerlei manieren is daarvoor aandacht gevraagd. In ons blad door het themanummer van 27 september en in de wekelijkse rubriek &lsquo Dichterbij Dordt&rsquo . Het belangrijkste zou zijn, wanneer we als werkelijk geestelijke nazaten van deze vaderen in hun geest zouden leven en handelen. Leven, vanuit de diepten van de Dordtse Leerregels. Onderzoek die toch! En handelen, overeenkomstig hun kerkorde en besluiten. Want die zijn zo beproefd, Schrift-gebonden en heilzaam.

Veranderingen op de theologische school

Aan het eind van het cursusjaar 2017/2018, heeft ondergetekende in verband met zijn leeftijd afscheid genomen als vaste docent aan de Theologische School. Ds. J.J. van Eckeveld heeft tijdens de afsluiting van het cursusjaar 2017/18 op 13 juni namens het curatorium de scheidende docent dank betuigd voor zijn &lsquo grote inzet gedurende bijna 25 jaar&rsquo . In zijn plaats is ds. A. Schot tot vakdocent predikkunde en confessiekunde benoemd, ingaande het cursusjaar 2018-2019. Ds. B. Labee heeft als vakdocent pastoraat in plaats van de ons zo plotseling ontvallen ds. Terlouw m.i.v. het schooljaar 2018-2019 ook het derde vak van ondergetekende, ethiek, voor zijn rekening genomen. De schoolperiode van het drietal ds. Moerkerken, ds. L. Blok en ondergetekende is hiermee definitief afgesloten. Gerekend m.i.v. het schooljaar 2018/2019 zijn mede verbonden aan de Theologische School: ds. P. Mulder als rector, ds. G. Clements als vaste docent en als vakdocenten ds. J.M.D. de Heer en ds. D. de Wit.

Beroepbaarstelling

Door het curatorium werden de volgende kandidaten beroepbaar gesteld: H.J. Agteresch volgde de roeping op van de gemeente Werkendam. Hij werd tot zijn dienstwerk ingeleid door zijn zwager, ds. G.W.S. Mulder. M. Blok mocht zich als dienaar van Gods Woord verbinden aan de gemeente Scherpenisse. Hij werd in die gemeente bevestigd door zijn vader, ds. L. Blok. H.E.P. Fortuijn nam de herdersstaf op in de gemeente Zwijndrecht. Zijn bevestiger was ds. P. Mulder, als rector van de Theologische School. Het stempel van het Geesteswerk moge gezien worden!

Toelating en bevordering

Het curatorium mocht twee personen toelaten tot de opleiding aan de Theologische School, te weten M. Boersma te Giessenburg en M.G. van Middendorp te Barneveld. J. Beens, L. van der Kuijl en P.J. de Raaf zijn bevorderd naar het tweede leerjaar. Tot het derde leerjaar is bevorderd P.C. Vlot. Het is hem toegestaan naast zijn studie in de gemeenten te proponeren. G.P. van Nieuw Amerongen is bevorderd naar het vierde leerjaar. M.L. Dekker is eveneens bevorderd. Hij volgt een apart traject binnen de school en proponeert inmiddels in de gemeenten. Wat hebben onze acht broeders toch het gebed der gemeenten dringend nodig. Opdat uit de vruchten zal blijken dat het alles uit Gó d is. Ze moeten immers door de Heilige Geest in de middellijke weg bekwaam en getrouw gemá á kt worden. Dat vraagt alle inzet van hen, en ook veel gebed van ons!

Wisselingen van standplaats

Verschillende predikanten wisten zich geroepen een andere gemeente te gaan dienen. Ds. J. van Rijswijk, gekomen van de gemeente Aalburg, verbond zich aan de gemeente Oud-Beijerland. Ds. C. Hogchem van Genemuiden hoopt de lege plaats hier weer te gaan vervullen. Twee Rotterdamse gemeenten, namelijk Rotterdam-IJsselmonde en Rotterdam-Zuidwijk, ontvingen na vele jaren vacant te zijn geweest, weer een herder en leraar. Ds. G. Hoogerland, gekomen van Stolwijk, verbond zich aan IJsselmonde en ds. G.J. Baan, gekomen van Vlissingen, deed zijn intrede in de gemeente Zuidwijk. Twee aan elkaar grenzende gemeenten in Zuid-Beveland zagen hun predikant vertrekken. Het arbeidsveld van ds. C. Sonnevelt te Krabbendijke werd verplaatst naar Alblasserdam en dat van ds. D.W. Tuinier te Waarde naar Kampen. De classis Goes raakt aangrijpend leeg! Ds. J. van Laar vertrok van Rijssen-West, nadat hij de roeping van de gemeente Barneveld-Zuid had aanvaard. De predikantsvacature van de gemeente Terneuzen werd vervuld door de komst van ds. J.B. Zippro te Groningen. Ds. W. Harinck verliet de gemeente te Moerkapelle om de herdersstaf in de gemeente Utrecht op te nemen. Ds. G. Pater dient sinds 28 maart de gemeente Ouddorp. De Heere toonde Zich wonderlijk te ontfermen over het gruis van Sion door ds. G. W. S. Mulder te sturen naar de beproefde gemeente van Ridderkerk.
Bij alle wisselingen moge uit de vruchten blijken dat het uit God is. &lsquo Bevestigen en schragen&rsquo , dat zijn de twee zaken die mijn ambtsbroeders keer op keer nodig hebben.

Zorgen en ziekte onder de predikanten

Onder meerdere predikanten is/was er sprake van zorg over hun gezondheid. Via de rubriek &lsquo pastoriezorgen&rsquo proberen we u enigszins op de hoogte te houden. Maar dat blijft natuurlijk ten dele. We denken in dit verband aan onze geliefde broeder ds. G. Heijkamp en zijn vrouw in Enkhuizen, die eigenlijk liever niet genoemd willen worden. Maar nu doe ik het toch, want de nood is groot....! Onze gedachten gaan ook uit naar de 98-jarige emeritus predikant P. Blok. Ziekenhuisopname in augustus bleek noodzakelijk te zijn. Inmiddels is hij hieruit ontslagen. Zijn gezondheidstoestand is nu enigszins stabiel. De Heere geve ds. J.S. van der Net (77) - nu in een verpleeghuis - een plaats bij Hé m. Ds. H. Paul (90) is inmiddels weer in staat elke rustdag eenmaal te preken. Ds. J. Schipper is gelukkig weer in staat vanuit zijn woonplaats Scherpenzeel voor te gaan in de gemeenten. Ds. W. Silfhout is tot hiertoe in zoverre hersteld dat hij elke rustdag naar de lust van zijn hart de gemeenten mag en kan dienen. U begrijpt, dat we hier beslist onvolledig zijn.

Promotie

Het gebeurt niet zo vaak dat é é n van onze predikanten promoveert. Op 1 oktober promoveerde ds. J.M.D. de Heer aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Het proefschrift dat hij verdedigde heeft als titel &lsquo Spiegel & spanningsbron. Opinievorming in reformatorische kerken over de evangelische beweging en de charismatische vernieuwing&rsquo . Sinds 2004 dient hij zijn eerste gemeente Middelburg-Centrum. Bij al zijn ambtelijke arbeid daar en elders, en dan ook nog jarenlang werken aan een wetenschappelijk onderzoek verdient respect. Ds. G. Clements besteedde in een viertal artikelen in De Saambinder aandacht aan dit belangwekkende proefschrift.

Zij die heengingen

Onder de (oud)ouderlingen en (oud)diaken zijn er sterfgevallen te betreuren, die hier helaas niet vermeld kunnen worden. Maar dat wil niet zeggen, dat we daarin niet meeleven. Soms na jaren van trouwe ambtelijke dienst, en na vele huwelijksjaren. De Heere moge het troostwoord van Psalm 10 vers 14 afdrukken: dat Hij het leed tó ch ziet, want Hij blijft er met grote aandacht naar kijken, met het doel, dat wij het in Zijn hand zullen leren leggen. Op 11 maart moest mevrouw C. Harinck-Fierloos, sinds 14 augustus 2003 weduwe van ds. F. Harinck (1935-2003), het tijdelijke met het eeuwige verwisselen. Zij mocht de leeftijd van 79 jaar bereiken.
Op die zwarte dag 16 april 2018 werd het op het onverwachtst eeuwigheid voor het 14-jarig dochtertje Rhodé van ds. W.A. Zondag en zijn vrouw. Wat een slag heeft onze geliefde broeder in Woerden toch getroffen! Ook al mag er troost zijn, het hele gezin draagt dit leed mee.

Ambtsjubilea drie emerituspredikanten

Mijlpalen waren er in het afgelopen jaar. Waard om bij stil te staan. Waard om een steen op te richten met Samuel en hartelijk te belijden: tot hiertoe heeft de HEERE ons geholpen. De volgende emeritus predikanten, J. Driessen, H. Paul en M. Mondria, mochten herdenken dat zij 45 jaar geleden als dienaar van het Goddelijk Woord werden bevestigd respectievelijk in de gemeente van Oostkapelle, Rotterdam-Zuidwijk en Waardenburg. De laatste als enige gedurende 43 jaar trouwe dienst! Alle drie bij het ouder worden van harte de praktijk toegewenst van Psalm 71 vers 18: &lsquo Daarom ook, terwijl de ouderdom en grijsheid daar is, verlaat mij niet, o God, opdat ik aan dit geslacht verkondige Uw arm, aan alle nakomelingen Uw macht&rsquo .

Emeritering, gevolgd door afscheid

Ds. C.G. Vreugdenhil heeft op 7 januari afscheid van de gemeente Houten genomen. De classis Utrecht heeft hem eervol emeritaat verleend. Na van 1974-1987 als zendingspredikant in het toenmalige Irian Jaya te hebben gediend, is hij verbonden geweest aan de gemeenten Vlissingen, Lelystad, Groningen, Vlissingen (tweede maal) en als laatste dus Houten. 44 jaar lang heeft hij dus mó gen dienen!
Nadat de classis Dordrecht ds. M. Karens eervol emeritaat had verleend, heeft hij op 9 januari van dit jaar afscheid genomen van de gemeente Werkendam, de eerste en enige gemeente die hij sinds 21 september 1994 met veel liefde en trouw heeft gediend. Een voorrecht, wanneer dit zo mag zijn!
Ook aan ds. J. Schipper te Leerdam heeft de classis Dordrecht eervol emeritaat verleend, ingaande 1 maart. Hiervoor was hij predikant van resp. de gemeenten &rsquo s-Gravenpolder en Dirksland. Ds. Schipper heeft op 6 maart afscheid van de gemeente Leerdam genomen. Het is een wonder van de Allerhoogste, dat hij zijn actieve ambtelijke bediening zo mocht afsluiten.

Jubilea gemeenten

Maart 2018 was het 100 jaar geleden dat de gemeente van Zwijndrecht ontstond. Diaken C. R. van den Berg heeft een fraai gedenkboek geschreven: &lsquo Eben-Haë zer. D&lsquo oude dagen overdacht&rsquo . De gemeente Ermelo presenteerde twee nieuwe uitgaven, namelijk het herdenkingsboek over 50 jaar Gereformeerde Gemeente van Ermelo en een bundel met twaalf Bijbellezingen over Ruth van de in april 2017 overleden voormalige predikant P. Melis. Vijfenzeventig jaar geleden, op 20 mei 1943, werd de Gereformeerde Gemeente te Kruiningen geï nstitueerd. In een dienst op 20 juni, die geleid werd door ds. G. Hoogerland, is het 75-jarig bestaan van de in 1943 gestichte gemeente Stolwijk herdacht.

Kerkgebouwen

De gemeente Berkenwoude heeft vergevorderde plannen voor de bouw van een nieuwe kerk. De gemeente Yerseke verkeert nog steeds in onzekerheid of, en zo ja wanneer, tot uitvoering van het plan voor de bouw van een nieuwe kerk kan worden overgegaan. De jonge gemeente Sliedrecht ziet zich genoodzaakt haar kerkgebouw uit te breiden in verband met de sterke vermeerdering van haar ledenaantal. De kerkgebouwen van de gemeenten Melissant en Rotterdam-Alexanderpolder zijn grondig gerenoveerd. Ook aan het kerkgebouw van de gemeente Elspeet werden verschillende ingrijpende voorzieningen getroffen.
De gemeente Utrecht nam in januari afscheid van haar Westerkerk. Zij komt nu samen in de Torenpleinkerk te Vleuten, totdat de bouw van een nieuwe kerk in de Utrechtse Vinex-wijk Leidsche Rijn en de inrichting hiervan gerealiseerd zijn. In Beekbergen is een aangrenzend terrein gekocht, met daarop een sportschool. Het gebouw wordt verbouwd tot verenigingsgebouw. Het terrein wordt aangewend tot vergroting van het parkeerterrein. Verder worden de voorbereidingen getroffen voor de sloop van het huidige kerkgebouw, om daarna een nieuw kerkgebouw te realiseren op dezelfde locatie.

Verbouwing Boezemsingel

In juli is een begin gemaakt met de sloop van de Boezemsingelkerk en met een gedeeltelijke nieuwbouw van de theologische school. Het plan voorziet tevens in de bouw van een kerkzaal. De financiering van dit project is nog niet geheel rond. Op het moment van de start van de werkzaamheden moest er nog in een gedeelte van de geraamde kosten worden voorzien. Hiervoor heeft het curatorium een beroep gedaan op de gemeenten, (zang)verenigingen, bedrijven en particulieren. Van meerdere zijden is hierop positief gereageerd. Op zondagavond 1 juli vond in de kerk aan de Boezemsingel de laatste dienst plaats die geleid werd door ds. A. Verschuure, consulent van de gemeente Rotterdam-C.

Landelijke bijeenkomsten

Op 3 september kwamen onder leiding van ds. L. Blok 54 predikanten bijeen te Gouda om de onderlinge band te onderhouden. Een tweetal predikanten, te weten P. Mulder en H.A. van Zetten spraken over &lsquo Luther als theoloog&rsquo resp. &lsquo Luther als predikant&rsquo . De echtgenotes van de predikanten kwamen opnieuw bijeen op donderdag 8 november. Deze tweede ontmoeting vond nu plaats in Alexanderpolder. De deputaatschappen Evangelisatie, Zending en Israë l hebben traditiegetrouw een jaarlijkse, landelijke bijeenkomst voor bezinning en ontmoeting gehouden.
In juni werd de achtste kostersdag gehouden onder voorzitterschap van ds. M. Karens. Mr. Chr. van Bemmel en mr. P. Visser informeerden de kosters over aansprakelijkheid bij de inzet van vrijwilligers voor het verrichten van werkzaamheden voor de kerk.

Evangelisatie

C. van Drunen mocht herdenken 25 jaar werkzaam te zijn als evangelist op de evangelisatiepost te Emmen. Evangelist G. Baan heeft in oktober afscheid genomen van de evangelisatiepost in Alkmaar. Hij is opgevolgd door J. Geerts te Veenendaal, die nu veldwerker is in Alkmaar.
De evangelisatiepost te Leeuwarden, waarvan de gemeente Kampen de moedergemeente is, bestond vorig jaar 40 jaar. Ter gelegenheid hiervan werd een boek met als titel &lsquo De oogst is nog niet binnen&rsquo gepresenteerd.

Zending

Een aantal personen mocht door het deputaatschap voor de Zending worden benoemd om te zijner tijd te worden uitgezonden naar verschillende zendingsgebieden. Ook hebben enkelen hun opleiding afgerond. Zij zijn of worden binnenkort uitgezonden naar onderscheiden zendingsgebieden.

Van overzee

Onze broeder Berman is nog steeds bereid om de belangen van ons blad aan de overzijde van de oceaan te behartigen. We leven mee met de gezondheidszorgen van ds. C. Vogelaar in Clifton (VS) en zijn vrouw. Verschillende predikanten uit de Verenigde Staten van Amerika en Canada hebben Nederland bezocht en Hollandse gemeenten gediend. Ds. G.J.N. Moens heeft in september de Generale Synode in Grand Rapids bijgewoond. De band met Randburg (Zuid-Afrika) en Carterton (Nieuw-Zeeland) wordt wederzijds onderhouden.

Afsluiting

Het is wat onbevredigend om af te sluiten, maar hierbij moet ik het laten. Het benoemen van kerkelijke gebeurtenissen, over in dit geval het jaar 2018, kent zijn beperkingen. Aan de vele verrichte taken van de in het kerkelijk jaarboek genoemde deputaatschappen, bonden en commissies, enz., is in dit overzicht helaas niet of slechts in geringe mate aandacht besteed.
Het einde van het jaar nadert. De Heere heeft in ons aller leven het laatste Woord. Moge dat tijdens de oudejaarsavond dan ook blijken. In Gods huis en in de gezinskring. Terugblikkend valt er niets te roemen in de mens. Dan komen we niet verder dan: &lsquo Zo Gij, Heere, de ongerechtigheden gadeslaat, Heere, wie zal bestaan?&rsquo . Dan zouden wij moeten zwijgen in het stof. Dat geldt persoonlijk, huiselijk, kerkelijk en ambtelijk. Aan het einde van het jaar 2018 is dá t onze plaats, voor God en mensen. Uit de diepten van Psalm 130 wordt zo geroepen. Echter daar volgt wat op: &lsquo maar bij U is vergeving, opdat Gij gevreesd wordt. Ik verwacht de Heere, mijn ziel verwacht en ik hoop op zijn Woord&rsquo . Dit &lsquo maar bij U&rsquo gun ik u van ganser harte!

Bron:

De Saambinder, 27 december 2018

ds. G.J. van Aalst